حمدان بن حمدونآلِ حَمْدان، سلسله‌ای شیعی مذهب از قبیله ابن تَغْلِب که از حدود ۲۹۲ق/۹۰۵م تا ۳۹۴ق/۱۰۰۴م بر بخش‌هایی از شام و شمال عراق (جزیره) فرمان راندند. نیای این سلسله، حمدان بن حَمْدون بن حارث نام داشت. ۱ - معرفی اجمالینیای سلسله آل حمدان، حمدان بن حَمْدون بن حارث نام داشت که با قبیله خویش در پیرامون موصل ساکن شده بود. ۲ - درگیریهاحمدان بن حَمْدون بن حارث، در ۲۵۴ق/۸۶۸م با تغلبیان دیگر به پیکار با خوارج، متّحد شد و بر قلعه ماردین یا قلعه صواره نزدیک عینِ زعفران چیره گردید. معتضد عبّاسی (خلافت، ۲۷۹-۲۸۹ق/۸۹۲-۹۰۲م) خود برای تصرّف قلعه به سوی حمدان رفت ولی او قلعه را رها کرد و آن را به پسر خود حسین واگذاشت و وی قلعه را به معتضد سپرد. اندکی بعد خلیفه حمدان را گرفت و به زندان افکند. برخی گفته اند، او امان گرفت و به بغداد آمد و گرفتار شد. وی در زندان بماند تا پسرش حسین در ۲۸۳ق/۸۹۶م لشکر هارونِ خارجی را شکست داد و از خلیفه خلعت گرفت و بدین‌سان بند از پای حمدان برداشته شد. [۳]
طبری، محمّد بن جریر، تاریخ طبری، ج۳، ص۲۱۴، به کوشش دوخویه، لیدن، ۱۸۹۰م.
[۴]
طبری، محمّد بن جریر تاریخ طبری، ج۲، ص۱۴۲، به کوشش دوخویه، لیدن، ۱۸۹۰م.
۳ - پانویس
۴ - منبعدانشنامه بزرگ اسلامی مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی برگرفته از مقاله «آل‌حمدان»، ج۱، ص۴۰۹. |